Geneza tłustego czwartku sięga starożytności, kiedy to świętowano odejście zimy i nadejście wiosny. Pączki były znane w starożytnym Rzymie i spożywano je podczas obchodów przełomu zimowo-wiosennego. Jednak początkowo nie były one przygotowywane na słodko.
W Polsce zwyczaj jedzenia pączków, zwanych wówczas pampuchami, zadomowił się na stałe w XVII w., głównie w miastach i dworach. Na wsiach tłusty czwartek zaczęto obchodzić pod koniec XIX w. Przyjęło się, że jeśli ktoś w tłusty czwartek w ogóle nie zje pączka, nie będzie się mu wiodło.